van een verantwoordelijkheid voor de school naar de focus op burgerschapscompetenties van leerlingen.
De onderwijshervorming in Vlaanderen heeft geleid tot een herpositionering van burgerschap binnen het officiële onderwijscurriculum. Vroeger werd er van scholen verwacht dat ze zich inspanden om met dit thema aan de slag te gaan. Nu wordt er een resultaatsverbintenis op leerlingenniveau gevraagd. Deze verschuiving legt de nadruk op de behaalde resultaten in plaats van uitsluitend op de inspanningen die scholen verrichten rondom burgerschapseducatie. In het licht van deze verandering biedt onderzoek naar het ontwikkelen van burgerschapscompetenties bij jongeren in Vlaanderen waardevolle inzichten in de meest effectieve manieren om de nieuwe minimumdoelen te bereiken en wijst het op mogelijke struikelblokken in het leerproces.
Dit artikel geeft eerst een beschrijvend overzicht van de ontwikkelingen binnen het officiële burgerschapscurriculum in Vlaanderen, voorziet vervolgens verbanden naar de vertaling in vakken gerelateerd aan mens- en maatschappijwetenschappen en gaat tenslotte kort in op wat kwantitatief onderzoek ons leert over hoe leraren burgerschapscompetenties van jonge mensen mee kunnen helpen ontwikkelen. Het beschrijft bovendien of net afgestudeerde leraren aangeven de professionele competenties te bezitten met betrekking tot burgerschap en besluit met een kritische bespreking van de valkuilen voor de implementatie van het huidige curriculum.
Ellen Claes (hoofddocent Educatieve Master in de Maatschappijwetenschappen, Centrum voor Politicologie, KU Leuven)
Het burgerschapscurriculum in Vlaanderen – dimensies nr7 nov 2023 (pdf)